PLATON VE ESERLERİ
-Onun felsefe anlayışından ayrı başlıklarla daha sonraki yazılarda bahsedeceğïz.
Kendisi ünlü antik yunan filozofudur. M.Ö 427-347 yılları arasında yaşamıştır. Geniş omuzlarından ve atletik yapısından dolayı platon lakabını alır. Asıl adı Aristokles’tir fakat platon ismiyle tanınmıştır. Kendisi 20 yaşından beri hiç yanından ayrılmadığı Sokrates’in öğrencisidir. Aynı zamanda ünlü antik yunan filozofu Aristoteles’in de hocasıdır. Platon’un aileden gelen bir felsefe temeli var. Lirik ve epik şiir yazmayıda biliyordu. Sanatla meşgul olsada daha sonra bunu taklit olarak nitelendirmiştir. Platon bir sanatçı ve özellikle edebiyatçı olarak yetiştirilmesinden dolayı kurguladığı düşünsel ürünleri çok ustaca ve şiirsel bir anlatımla ortaya koymuştur. Eserlerini diyaloglar biçiminde yazmıştır. Ilk filozoflar ve doğa filozoflarının hepsinden haberdardır. Antikçağ yunan felsefesinde Sokrates öncesi filozoflar daha ziyade materyalist görüşler üretmişlerdi. Antik felsefenin maddeci öğretisi atomcu demokritos ile en yüksek seviyesine erişmiş buna mukabil düşünceci felsefe Platon ile en doruk noktasına ulaşmıştır.
Platon’un felsefesini Sokrates olumlu, sofistler olumsuz yönde etkilemiştir. Sokrates onu ahlaki tümeller açısından etkilemiştir. Politikadan ve ozan olma derdinden de vazgeçirmiştir. Sokrates’in idamı onu çok seven Platon’u çok etkilemiştir. Haksız yere öldürülmesiyle birlikte büyük bir demokrasi karşıtı olmuştur. Onun en önemli derdi politikadır. Atina’da çıkan haksızlıklar, anarşi ortamı, politik ortamlarda bozulma, devlet onun en büyük derdidir. Bu sorunu daha sonra ele alacağımız kendisinin idealar kuramıyla da çözmeye çalışmıştır. Eserleri:
Platon ardında hepsi diyaloglar biçiminde yazılmış otuzun üzerinde eser bırakmıştır.
Gençlik Dönemi Eserleri: Sokratik dönem diyalogları da denir. Gençlik dönemi yıllarında yazdığı ve hocası Sokrates’in etkilerini doğrudan yansıtan eserlerdir.
Sokrates’in Savunması, Kriton, Lakhes, İon, Kharmides, Euthyphron, Lysis ve Devlet’in birinci kitabı bu grupta yer alır.
Geçiş Dönemi Eserleri: Hocasının etkisinden sıyrılarak artık yavaş yavaş kendi özgün görüşlerini geliştirmeye başladığı eserlerdir.
Protagoras, Gorgias, Menon, Kratylos, B.Hippias, K.Hippias, Meneksenos, Euthydemos.
Olgunluk Dönemi Eserleri: Platon’un özgün felsefi görüşlerinin zengin bir dille kaleme alındığı ve platoncu söylemin doruğuna ulaştığı eserlerdir.
Symposium, Phaidon, Phaedrus, Devlet’in diğer kitapları.
Yaşlılık Dönemi Eserleri: Olgunluk döneminde koyduğu fikirleri bir nevi gözden geçirir. Başa döner ve eleştirir.
Theaetetos, Parmenides, Sophist, Devlet Adamı, Timaios, Philebos, Yasalar.
Yorumlar
Yorum Gönder